ഗുഗ്ഗുലുതിക്തകം കഷായം

ഗുഗ്ഗുലുതിക്തകം കഷായം

" निम्बामृतावृषपटोलनिदिग्धिकानां

भागान् पृथक् दश पलान् विपचेद्धटेऽपाम्।

अष्टांशशेषितरसेन पुनश्च तेन

प्रस्थं घृतस्य विपचेत्पिचुभागकल्कैः॥५८॥

पाठाविडङ्गसुरदारुगजोपकुल्या-

द्विक्षारनागरनिशामिशिचव्यकुष्ठैः।

तेजोवतीमरिचवत्सकदीप्यकाग्नि-

रोहिण्यरुष्करवचाकणमूलयुक्तैः॥५९॥

मञ्जिष्ठयाऽतिविषया विषया यवान्या

संशुद्धगुग्गुलुपलैरपि पञ्चसङ्ख्यैः।

तत्सेवितं प्रधमति प्रबलं समीरं टेपां

सन्ध्यस्थिमज्जगतमप्यथ कुष्ठमीदृक्॥६०

नाडीव्रणार्बुदभगन्दरगण्डमाला-

जत्रूर्ध्वसर्वगदगुल्मगुदोत्थमेहान्।

यक्ष्मारुचिश्वसनपीनसकासशूल

हृत्पाण्डुरोगमदविद्रधिवातरक्तम्॥"६१

( अ हृ वातव्याधिचिकित्सितम् )

निम्बामृतावृषपटोलनिदिग्धिकानां भागान् 

पृथक् दश पलान् भागान् घटेपां विपचेत्  

पुनः अष्टांशशेषितरसेन तेन पिचुभागकल्कैः पाठाविडङ्गसुरदारुगजोपकुल्या द्विक्षारनागर

निशामिशिचव्यकुष्ठैःतेजोवतीमरिचवत्सक

दीप्यकाग्नि रोहिण्यरुष्करवचाकणमूलयुक्तैः

मञ्जिष्ठयाऽतिविषया विषया यवान्या 

पञ्चसङ्ख्यैः संशुद्धगुग्गुलुपलै: अपि घृतस्य 

प्रस्थं विपाचयेत्। तत्सेवितं प्रबलं सन्ध्यस्थि

मज्जगतं अपि समीरं ईदृक् कुष्ठं नाडीव्रणार्बुद

भगन्दरगण्डमाला जत्रूर्ध्वसर्वगदगुल्मगुदोत्थ

मेहान् यक्ष्मारुचिश्वसनपीनसकासशूल 

हृत्पाण्डुरोगमदविद्रधिवातरक्तम् प्रधमति ।

" നിംബാമൃതവൃഷപടോല

നിദിഗ്ദ്ധികാനാം

ഭാഗാൻ പൃഥക്‌ദശപലാൻ 

വിപചേത് ഘടേപാം

 അഷ്ടാംശശേഷിതരസേന

 പുനശ്ച തേന

 പ്രസ്ഥം ഘൃതസ്യ വിപചേത്

 പിചുഭാഗകൽകൈ:

 പാഠാവിഡംഗസുരദാരു

 ഗജോപകുല്യാ

 ദ്വിക്ഷാരനാഗരനിശാമിസി

 ചവ്യകുഷ്ഠൈ:

 തേജോവതീമരിചവത്സക

 ദീപ്യകാഗ്നി

 രോഹിണ്യരുഷ്കരവചാ

 കണമൂലയുക്തൈ:

 മഞ്ജിഷ്ഠയാതിവിഷയാ 

 വിഷയാ യവാന്യാ

 സംശുദ്ധഗുഗ്ഗുലുപലൈരപി 

 പഞ്ചസംഖ്യൈ:

 തത്സേവിതം പ്രധമതി 

 പ്രബലം സമീരം

 സന്ധ്യസ്ഥിമജ്ജഗതമപ്യഥ 

 കുഷ്ഠമീദൃക്

 നാഡീവ്രണാർബുദഭഗന്ദര

 ഗണ്ഡമാലാ

 ജത്രൂർദ്ധ്വസർവഗദഗുൽമ

 ഗുദോത്ഥമേഹാൻ

 യക്ഷ്മാരുചിശ്വസനപീനസ

 കാസ ശൂല

 ഹൃത്പാണ്ഡുരോഗമദ

 വിദ്രധിവാതരക്തം."

വേപ്പിൻ തോല് , ചിറ്റമൃത് , ആടലോടക

വേര് , പടവലം , ചെറുവഴുതനവേര്

ഇവപത്തു പലം വീതം പതിനാറിടങ്ങഴി

വെള്ളത്തിൽ കഷായം വെച്ച് 

രണ്ടിടങ്ങഴിയാക്കി പിഴിഞ്ഞരിച്ച് 

ഇടങ്ങഴി നെയ്യും ചേർത്ത്പാടക്കിഴങ്ങ് , വിഴാലരിപ്പരിപ്പ് , ദേവതാരം, അത്തി

ത്തിപ്പലി , ചവർക്കാരം , തുവർച്ചില

ക്കാരം , ചുക്ക് ,മഞ്ഞൾ ,ചതകുപ്പ ,

കാട്ടുമുളകിൻ വേര് , കൊട്ടം , 

ചെറുപ്പുന്നയരി , കുരുമുളക് , 

കുടകപ്പാലയരി , അയമോദകം , 

കൊടുവേലി , കടുരോഹിണി , 

ചേർക്കുരു , വയമ്പ് , കാട്ടുതിപ്പലി , 

ചിറ്റരത്ത , മഞ്ചട്ടി , അതിവിടയം ,

ജീരകം ഇവ മൂന്നു കഴഞ്ചു വീതവും

 ശുദ്ധി ചെയ്ത ഗുൽഗുലു

അഞ്ചു പലവും കൽക്കം ചേർത്ത് 

കാച്ചിയരിച്ച് സേവിക്കുക. 

ഏറ്റവും ബലമുള്ളതും സന്ധി, 

അസ്ഥി ,മജ്ജ ഇവകളിൽ 

വ്യാപിച്ചിരിക്കുന്നതുമായ വാത

രോഗത്തേയും കുഷ്ഠരോഗ

ത്തേയും നാഡിവ്രണം , അർബ്ബുദം , 

ഭഗന്ദരം , ഗണ്ഡമാല , കഴുത്തിന് 

മേല്പോട്ടുണ്ടാകുന്ന രോഗങ്ങൾ , 

ഗുല്മം , അർശസ്സ് , പ്രമേഹം , 

ക്ഷയം , അരുചി , ശ്വാസം ,പീനസം , 

കാസം , ശൂല , ഹൃദ്രോഗം , പാണ്ഡു

രോഗം , മദം , വിദ്രധി , വാതരക്തം

ഇവയേയും ശമിപ്പിക്കും.