വിരേചനത്തിന് അർഹരല്ലാത്തവർ

" विरेकसाध्या गुल्मार्शोविस्फोटव्यङ्गकामलाः।

जीर्णज्वरोदरगरच्छर्दिप्लीहहलीमकाः॥८

विद्रधिस्तिमिरं काचः स्यन्दः पक्वाशयव्यथा।

योनिशुक्राश्रया रोगाः कोष्ठगाः कृमयो व्रणाः॥९

वातास्रमूर्ध्वगं रक्तं मूत्राघातः शकृद्‌ग्रहः।

वाम्याश्च कुष्ठमेहाद्याः न तु रेच्या नवज्वरी॥१०

अल्पाग्न्यधोगपित्तास्रक्षतपाय्वतिसारिणः।

सशल्यास्थापितक्रूरकोष्ठातिस्निग्धशोषिणः॥ "११

( अ. हृ सू. वमन विरेचन विधि )

" വിരേകസാധ്യാ ഗുല്മാർശോ

വിസ്ഫോടവ്യംഗകാമലാഃ 

ജീർണ്ണജ്വരോദരഗരച്ഛർദ്ദി

പ്ലീഹഹലീമകാഃ

വിദ്രധിസ്തിമിരം കാചഃ 

സ്യന്ദഃ പക്വാശയവ്യഥാ 

യോനിശുക്ലാശ്രയാ രോഗാഃ 

കോഷ്ഠഗാഃ കൃമയോ വ്രണാഃ

വാതാസ്രമൂർദ്ധ്വഗം രക്തം 

മൂത്രഘാതഃ ശകൃദ്ഗ്രഹഃ 

വമ്യാശ്ച കുഷ്ഠമേഹാദ്യാഃ 

ന തു രേച്യാ നവജ്വരീ

അല്പാഗ്ന്യധോഗപിത്താസ്ര

ക്ഷതപായ്വതിസാരിണഃ 

സശല്യാസ്ഥാപിതക്രൂര

കോഷ്ഠാതിസ്നിഗ്ദ്ധശോഷിണഃ "

ഗുല്മം , അർശസ്സ് , വിസ്ഫോടം ,

വ്യംഗം ,കാമല , ജീർണ്ണജ്വരം , ഉദരം , 

ഗരം , ഛർദ്ദി , പ്ലീഹ , ഹലീമകം , വിദ്ര

ധി , തിമിരം , കാചം , അഭിഷ്യന്ദം , പ

ക്വാശയവ്യഥാ , യോനിരോഗം , ശുക്ല

ദോഷം , കോഷ്ഠാശ്രയകൃമി , വ്രണം ,

വാതശോണിതം , ഊർദ്ധ്വഗരക്തപി

ത്തം , മൂത്രാഘാതം , മലബന്ധം ഇവ

യും, വമനാർഹങ്ങളായ കുഷ്ഠം , മേ

ഹം തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളും വിരേക

സാദ്ധ്യങ്ങളാകുന്നു .

നവജ്വരി വിരേചനാർഹനല്ല. അഗ്നിമാ

ന്ദ്യം , അധോഗരക്തപിത്തം , ഗുദത്തി

ൽ മുറിവ് , അതിസാരം ഇവയുള്ളവരും

കോഷ്ഠത്തിൽ ശല്യമിരിക്കുന്നവരും ,

കഷായവസ്തി ചെയ്തിരിക്കുന്നവരും,

ക്രൂരകോഷ്ഠന്മാരും , അതിസ്നിഗ്ദ്ധ

ന്മാരും , ശോഷിച്ചവരും വിരേചനത്തി

ന് അർഹരല്ല.