Chikitsa Sūtra for Kayachikitsa Diseases
Disease (Roga) |
Chikitsa Sutra (Therapeutic Principle) |
Jwara (Fever) |
Langhana – Pachana – Tikta-Katu Dravya – Mridu Virechana |
Raktapitta (Bleeding Disorders) |
Sheetala – Raktaprasadaka – Tikta-Kashaya Dravya – Raktamokshana |
Kushta (Skin Diseases) |
Shodhana (Vamana, Virechana) – Rasayana – Tikta-Kashaya Pradhana |
Prameha (Diabetes & Urinary Disorders) |
Avarana Hara – Medohara – Tikta-Katu Dravyas – Vasti – Rasayana |
Atisara (Diarrhea) |
Deepana – Pachana – Sangrahani Dravyas – Mridu Virechana |
Grahani (IBS/Malabsorption) |
Deepana – Pachana – Sangrahani – Vatahara – Rasayana |
Arsha (Piles) |
Sneha – Sweda – Bhedana – Kshara – Agni karma – Rakta shodhana |
Kamala (Jaundice) |
Pittahara – Rakta-Prasadaka – Virechana – Tikta-Dravyas |
Pandu (Anemia) |
Pittahara – Pandughna – Rakta vardhaka – Rasayana |
Udara Roga (Ascites) |
Anulomana – Lekhana – Basti – Niruha-Aasthapana – Virechana |
Shwasa (Dyspnea/Asthma) |
Vatanulomana – Ushna – Vatahara – Mridu Swedana – Rasayana |
Kasa (Cough) |
Vatakaphahara – Kasahara – Ushna – Lekhana – Rasayana |
Hikka (Hiccup) |
Vatahara – Mridu Sweda – Pratiloma Gati Nirodhaka |
Chhardi (Vomiting) |
Deepana – Pachana – Sheetala – Vamana if needed – Stambhana |
Trishna (Excessive Thirst) |
Sheetala – Trishna nigrahana – Mridu virechana – Rasayana |
Mada, Murchha, Sanyasa (Delirium, Fainting, Coma) |
Brimhana – Medhya Rasayana – Samshamana – Panchakarma if stable |
Apasmara (Epilepsy) |
Ojovardhaka – Medhya – Mridu Samshamana – Rasayana |
Unmada (Psychosis) |
Medhya – Daivavyapasraya Chikitsa – Samshamana – Sattvavajaya |
Atatvabhinivesha (Delusion) |
Sattvavajaya – Daivavyapasraya – Medhya Dravyas |
Vishuchika (Cholera) |
Langhana – Pachana – Deepana – Vyavayi Ushna Dravyas |
Plīhāroga (Splenic Disorders) |
Deepana – Pachana – Lekhana – Niruha Basti |
Shoola (Colic) |
Vatahara – Sneha – Sweda – Deepana – Vasti |
Udavarta (Reverse peristalsis) |
Vatanulomana – Deepana – Vasti – Sneha |
Gulma (Abdominal Lump) |
Deepana – Pachana – Vatahara – Vamana/Virechana |
Krimi (Helminthiasis) |
Krimighna – Shodhana – Tikta-Katu Dravya – Deepana – Pachana |
Visha (Poisoning) |
Vishanashaka – Vamana – Virechana – Agadatantra Yogas |
Jwara in Children (Bāla Jwara) |
Bala Vardhana – Jwara Nigrahana – Deepana – Brimhana |
Rajayakshma (Tuberculosis) |
Rasayana – Ojo Vardhaka – Brimhana – Shodhana if indicated |
Ardita (Facial palsy) |
Vatahara – Nasya – Sneha – Sweda – Brimhana |
Pakshaghata (Hemiplegia) |
Vatahara – Shodhana – Sneha – Basti – Brimhana |
Sandhivata (Osteoarthritis) |
Snehana – Swedana – Vatahara – Basti – Rasayana |
Amavata (Rheumatoid Arthritis) |
Shodhana – Deepana – Tikta-Katu Dravyas – Basti |
Gridhrasi (Sciatica) |
Vatahara – Snehana – Swedana – Siravyadha – Rasayana |
Vatarakta (Gout) |
Vatahara – Rakta shodhana – Sneha – Tikta-Rasa |
Mutrakrichra (Dysuria) |
Mutrala – Deepana – Basti – Sneha – Vatahara |
Mutraghata (Urinary obstruction) |
Vatanulomana – Basti – Deepana – Mutrala |
Ashmari (Urinary Calculi) |
Bhedana – Shodhana – Tikta-Katu – Vasti – Mutrala |
Mootrashmari with diabetes |
Rasayana – Mutrala – Shilajit Yoga – Vatahara |
Shukradosha (Semen Disorders) |
Shukravardhaka – Brimhana – Medhya – Rasayana |
Nashtartava (Amenorrhea) |
Artavajanana – Vatahara – Brimhana – Rasayana |
Yonivyapad (Gynecological Disorders) |
Yonishodhana – Yonipichu – Vatahara – Rasayana |
Comments
Post a Comment
If you have any doubts on about Ayurveda treatments about different diseases, different Panchakarma Procedure, Home Remedy, Alternative Medicine, Traditional medicine,Folk medicine,Medicinal Plants, Special diets, Ayurveda medicine ,Complementary medicine LET ME KNOW