बहुनेत्रफलं - Ananas comosus

बहुनेत्रफलं - Ananas comosus

बहुनेत्रफलं चाम्लं कृमिघ्नं मधुरं सरम् ।

बल्यं वातहरं रुच्यं श्लेष्मलं तर्पणं गुरु॥

अनंनासमपक्वन्तु रुच्यं हृद्यं गुरुर्मतम् । 

कफपित्तकरं चैव प्रोक्तं चान्नमरोचकम् ।

श्रमं क्लमं नाशयति तत्पक्वं स्वादु पित्तकृत् ।

रसातपविकारांश्च नाशयेदिति कीर्तितम् ॥ 

(नि.र.)

आमत्वनानसफलं सरमम्लम् सुदीपनम् ।

रजप्रवर्तक स्निग्धं रक्तस्तंभनकृत हिमम् ॥

परन्त्वत्युपयोगेन गर्भस्रावकरं च तत् ।

पक्वं फलं स्वादु शीतं मूत्रलं रक्तरोधनम् ॥

अग्निदीप्तिकरं हृद्यं स्वेदनं त्वग्विकारनुत् ।

अश्मरीगुल्मशूलघ्नम् विषदोषहरं सरम् ॥

पत्रं तु शस्तं हिध्मायां रेचनं कृमिरोगजित् । 

बहुनेत्रफलं , अनांनासं ।

Ananas comosus

Family : Bromeliaceae

Pineapple

Malayalam :

Kaithachakka കൈതച്ചക്ക

Hindi : अनानास .

Kannada :ಅನಾನಸ್ Ananas

Tamil : அன்னாசி Annasi

Telugu :అనాస పండు Anasa pamdu

Useful part : Fruits, Leaves

Properties:-

Rasa : Madhura, Amla 

Guna : Guru, Snigdha

Veerya : Sheeta

Vipaka – Madhura 

Karma – Vatapitta shamana 

गुणा: 

कृमिघ्नं , सरम् , बल्यं , वातहरं , रुच्यं , श्लेष्मलं , तर्पणं , गुरु , हृद्यं , कफपित्तकरं , श्रमं क्लमं नाशयति ,

दीपनम् , रजप्रवर्तकं ,स्निग्धं , रक्तस्तंभनकृत ,हिमम् ,

*अत्युपयोगेन गर्भस्रावकरं , मूत्रलं , अग्निदीप्तिकरं ,

 स्वेदनं ,त्वग्विकारनुत् , अश्मरी ,गुल्मशूलघ्नम् ,

 विषदोषहरं ।

पत्रं :-

  हिध्मायां शस्तं ,रेचनं , कृमिरोगजित्।

Uses :

*Fresh juice of the unripe fruit of pineapple is given to expel intestinal worms.

*Ripened fruit juice of Ananas is given in a dose of 25-50 ml to improve the urine output and part of treatment in renal calculi.

*The pulp of the unripe fruit of pineapple is beneficial to treat dysmenorrhea.

*Fresh fruit juice is given in a dose of 40-50 ml to treat anorexia and improve digestion.

*Fresh fruit of pineapple is beneficial during the condition of fever, thirst, jaundice and constipation.

*Pineapple fruit is beneficial in improving the cardiac rhythm and in giving strength.

*Both unripe and ripened Pineapple is used in many recipes, desserts all over the world.

Pineapple is used in Ayurveda for the treatment of anorexia, dysmenorrhea, renal calculi, intestinal worms and general debility.