बीजपूर - Citrus medica

बीजपूर - Citrus medica 

"बीजपूरो मातुलुङ्गो रुचकः फलपूरकः

बीजपूरफलं स्वादु रसेऽम्ल दीपनं लघु 

रक्तपित्तहरं कण्ठजिह्वाहृदयशोधनम्

श्वासकासारुचिहरं हृद्यं तृष्णाहरं स्मृतम् "

 "फलपूर, बीजपूर, रुचक, मातुलुङ्गक "

गुणाः :-

हृद्यत्वम् । अम्लत्वम् । 

लघुत्वम् । अग्निदीपनत्वम् । 

 रक्तपित्तहरं । कण्ठ्शोधनात्वम्।

 जिह्वाहृदयशोधनम् ।

 श्वासकासहरं ।      

अरुचिहरम् ।

तृष्णाहरं ।

Citrus medica 

Family- Rutaceae

 Citron 

 

 Malayalam: ഗണപതിനാരകം Ganapatinarakam

Hindi: तुरन्ज turanj 

Kannada: ಮಾದಳ madala

Tamil: மாதுலங்கம் matulankam, 

Telugu: మాదీఫలం madiphalam

Medicinal properties:-

Rasa – Amla Madhura 

Guna- Laghu, Snigdha,

Veerya – Ushna

Vipaka- Amla 

Effect on Tridosha – Balances Vata and Kapha Dosha

useful in colic pain, anorexia, constipation, impairment of digestion, alcoholism, hiccough, dyspnoea, cough, vomiting, disorders relating to faces and such other diseases as arise from the vitiated Vata as well as Kapha.

Ripe fruit :–

Deepana 

Laghu 

Kanta Shodhana (कण्ठशोधनात्वम् )

Hrudaya Shodhana 

Jihva Shodhana 

Hrudya 

Jarana ( जरणत्व )

Varnakara  

Pushtikara  

Balakara 

Indicated in :–

Raktapitta  

Shwasa  

Kasa 

Aruchi 

Trushna 

Shoola 

Ajeerna 

Vibandha 

Ayurvedic medicines with Citron as ingredient:

Madiphala Rasayana 

Kshara Thailam etc.